Cách nghĩ đơn giản nhất về điều này là:
- MRI (Chụp cộng hưởng từ) chụp lại hình ảnh chi tiết về cấu trúc (giải phẫu) của cơ thể bạn.
- fMRI (Chụp cộng hưởng từ chức năng) đo lường chức năng (hoạt động) của não.
Hãy coi MRI như một bức ảnh có độ phân giải cao của não, cho bạn thấy chính xác nó trông như thế nào. fMRI giống như một video hoặc bản đồ nhiệt, cho thấy các phần nào của não đang hoạt động khi bạn thực hiện một nhiệm vụ.
MRI (Chụp cộng hưởng từ) 🧠
MRI sử dụng nam châm mạnh và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh tĩnh, có độ chi tiết cao về bên trong cơ thể bạn.
- Nó cho thấy gì: Nó hiển thị hình ảnh giải phẫu vật lý của các cơ quan, mô mềm, xương và các cấu trúc khác. Đối với não, nó có thể cho thấy rõ chất xám, chất trắng và bất kỳ bất thường nào về cấu trúc.
- Công dụng chính: Nó được sử dụng để chẩn đoán các vấn đề về cấu trúc như:
- Các khối u
- Đột quỵ
- Chấn thương não
- Đứt dây chằng (ở đầu gối hoặc vai)
- Chấn thương tủy sống
fMRI (Chụp cộng hưởng từ chức năng) 🔥
fMRI sử dụng cùng một máy quét MRI nhưng dùng một kỹ thuật khác để đo hoạt động của não trong thời gian thực. Nó không chỉ chụp một bức ảnh; nó chụp một loạt ảnh nhanh.
- Nó cho thấy gì: Nó đo lường những thay đổi nhỏ trong dòng máu xảy ra khi một phần cụ thể của não trở nên hoạt động.
- Cách thức hoạt động (Tín hiệu BOLD):
- Khi các tế bào não của bạn trong một vùng cụ thể trở nên hoạt động (ví dụ: vỏ não thị giác khi bạn nhìn vào một bức tranh), chúng đòi hỏi nhiều năng lượng và oxy hơn.
- Cơ thể bạn phản ứng bằng cách tăng lưu lượng máu đến khu vực đó, cung cấp nhiều máu giàu oxy hơn.
- Máu giàu oxy và máu nghèo oxy có các đặc tính từ tính khác nhau. Máy fMRI phát hiện sự khác biệt này, được gọi là tín hiệu Phụ thuộc vào Mức độ Oxy hóa của Máu (BOLD).
- Công dụng chính: Nó được sử dụng để lập bản đồ xem phần nào của não kiểm soát các chức năng cụ thể như nói, cử động hoặc trí nhớ.
- Nghiên cứu: Hiểu cách não xử lý suy nghĩ và cảm xúc.
- Lập kế hoạch phẫu thuật: Trước khi phẫu thuật não, fMRI giúp bác sĩ phẫu thuật xác định và tránh các khu vực quan trọng, như những khu vực chịu trách nhiệm về ngôn ngữ hoặc kỹ năng vận động.
Trong quá trình chụp fMRI, bạn thường sẽ được yêu cầu thực hiện các tác vụ đơn giản (như gõ ngón tay, nhìn vào hình ảnh hoặc trả lời câu hỏi) để máy có thể “thấy” phần nào trong não của bạn “sáng lên”.
Tóm tắt: MRI vs. fMRI
| Đặc điểm | MRI (Chụp cộng hưởng từ) | fMRI (Chụp cộng hưởng từ chức năng) |
| Mục đích chính | Cho thấy giải phẫu (cấu trúc) | Cho thấy hoạt động (chức năng) |
| Phát hiện gì | Đặc tính từ của nước trong các mô | Tín hiệu Phụ thuộc vào Mức độ Oxy hóa của Máu (BOLD) |
| Kết quả | Một “ảnh chụp nhanh” tĩnh, độ phân giải cao | Một “video” hoặc bản đồ hoạt động động, độ phân giải thấp hơn |
| Sử dụng điển hình | Chẩn đoán khối u, chấn thương, các vấn đề về cấu trúc | Lập bản đồ chức năng não, nghiên cứu, lập kế hoạch phẫu thuật |
| Vai trò của bệnh nhân | Phải nằm thật yên | Phải nằm yên và thực hiện các tác vụ (ví dụ: gõ ngón tay) |