Skip to content

21. quy tắc chuỗi

📌 Định lý (Quy tắc chuỗi)

Nếu ta có hàm hợp:

    \[ y = f(g(x))\]

với g(x) khả vi và f(u) khả vi (trong đó u = g(x)), thì đạo hàm của y theo x là:

    \[ \frac{dy}{dx} = f'(g(x)) \cdot g'(x)\]

👉 Nói ngắn gọn: đạo hàm của hàm hợp = đạo hàm bên ngoài × đạo hàm bên trong.

📊 Ví dụ minh họa

Ví dụ 1:

    \[ y = (x^2 + 1)^5\]

  • Đặt u = x^2 + 1.
  • Khi đó y = u^5.
  • Đạo hàm:

        \[ \frac{dy}{dx} = 5u^4 \cdot \frac{du}{dx} = 5(x^2+1)^4 \cdot (2x)\]

  • Kết quả:

        \[ y' = 10x(x^2+1)^4\]

Ví dụ 2:

    \[ y = \sin(3x)\]

  • Hàm ngoài: \sin(u), đạo hàm là \cos(u).
  • Hàm trong: u = 3x, đạo hàm là 3.
  • Kết quả:

        \[ y' = \cos(3x) \cdot 3 = 3\cos(3x)\]

✨ Ý nghĩa

  • Quy tắc chuỗi cho phép ta xử lý hàm lồng nhau.
  • Đây là nền tảng để tính đạo hàm trong các bài toán phức tạp (ví dụ hàm mũ, logarit, lượng giác lồng nhau).

📊 Ví dụ 3:

    \[ y = e^{\sin x}\]

Bước 1: Xác định hàm ngoài và hàm trong

  • Hàm ngoài: f(u) = e^u \Rightarrow f'(u) = e^u
  • Hàm trong: u = \sin x \Rightarrow u' = \cos x

Bước 2: Áp dụng quy tắc chuỗi

    \[ y' = f'(u) \cdot u' = e^{\sin x} \cdot \cos x\]

👉 Kết quả:

    \[ y' = e^{\sin x} \cos x\]

📊 Ví dụ 4:

    \[ y = \ln(x^2 + 1)\]

Bước 1:

  • Hàm ngoài: f(u) = \ln u \Rightarrow f'(u) = \frac{1}{u}
  • Hàm trong: u = x^2 + 1 \Rightarrow u' = 2x

Bước 2:

    \[ y' = \frac{1}{x^2+1} \cdot 2x\]

👉 Kết quả:

    \[ y' = \frac{2x}{x^2+1}\]


Discover more from Cùng Học Cùng Mơ

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Leave a Reply

error: Content is protected !!